Iedereen die werkt heeft te maken met werkdruk. Maar hoe je ermee omgaat, dat maakt het verschil. Wanneer je weet wat stress veroorzaakt en wat het met je doet, kun je het aanpakken. En dat maakt werk een stuk werkbaarder.
Werkdrukkampioen onderwijs
Een sector waarin werkdruk een groot probleem vormt, is het onderwijs. Onderzoek van TNO en CBS laat zien dat maar liefst één op de vijf werknemers burn-outklachten heeft, wat een stijging is ten opzichte van voorgaande jaren. ‘Dat heeft er onder meer mee te maken dat het onderwijs typisch zo’n sector is waarbinnen er steeds meer werk gedaan moet worden door minder mensen,’ vertelt Mirjam Oosterbroek, adviseur gezond ondernemen bij Zilveren Kruis. ‘Dat breekt werknemers op.’
Oplossingen uit de sportwereld
Kortom: het is tijd dat er aandacht aan stressbestrijding en veerkracht wordt besteed. Dat is nuttig voor individuele werknemers, maar natuurlijk ook voor de managers en P&O‑professionals die de gezondheid van hun personeel waarborgen. In dat kader organiseerde Zilveren Kruis een ontbijtsessie voor het hoger beroepsonderwijs en werd Livvit-partner Heartmath Benelux uitgenodigd om een praktische oplossing toe te lichten. Trainer Ewold de Maar deed het woord en besprak een methode waarmee sporters hun ademhaling gebruiken om de spanning in hun lijf de baas blijven.
Veerkracht leren
Veerkracht is een kernbegrip binnen De Maars betoog. Vreemd is dat niet: het is een onmisbare eigenschap voor iedereen die gezond wil blijven op de werkvloer. Wanneer je goed om leert te gaan met de situaties op je werk en daardoor weet te herstellen, verhoogt dit namelijk je vitaliteit. Concreet betekent dat dat je onder druk helder kunt blijven denken en presteren. Dat je het overzicht te allen tijde kunt bewaren. En dat reactievermogen en coördinatie niet lijden onder werkdruk. Frustratie, vermoeidheid en slaapproblemen nemen daardoor af.
De mens als accu
‘In essentie zijn we energiesystemen,’ vertelt De Maar. ‘We gebruiken energie en moeten dus ook steeds opladen.’ Een onvermogen met stress om te gaan zorgt ervoor dat herstel lastig is. ‘De essentie van stress is emotioneel onbehagen; je blijft energie lekken als je niet tot rust kunt komen en als je emoties met je aan de haal gaan. Dat leidt tot verlies van focus, moeite met interactie en gezondheidsklachten zoals hoofdpijn.’
Wat emoties doen
Om deze reden is zelfbewustzijn enorm belangrijk: zo weet je waar je energie naartoe verdwijnt, en of dat productief is of juist destructief. Ook helpt kennis van de invloed van emoties op ons lijf. ‘Emoties zijn sneller dan onze rationele gedachten en beïnvloeden onze fysiologie,’ stelt De Maar. ‘Zo wordt onze hartslag onregelmatiger en heftiger als er negatieve emoties in het spel zijn.’ Met andere woorden: we kunnen fysiek herkennen wat emoties met ons doen. En – nog belangrijker – door fysieke oefeningen rustiger worden.
Hulp van techniek
Voor veerkracht en kalmte is een constant hartritme juist essentieel. En die rust maakt weer ruimte voor de positieve emoties die energieherstel bevorderen. Je hartritme aanpakken is dus het devies, en daar kun je voor zorgen door een simpele ademhalingsoefening toe te passen. Om dat aan te tonen doet De Maar een Heart Rate Variabiliteit-meting. ‘Ons hartritme heeft direct invloed op onze fysieke en mentale prestatie,’ zegt De Maar. ‘Coherentie van het hartritme bevordert je beslissingskracht, reactievermogen en sociaal bewustzijn. En dat ritme gaan we nu actief beïnvloeden.’
Zichtbaar resultaat
Terwijl de HRV-meting loopt, doen de aanwezigen de ademhalingsoefening. Het is de zogenaamde ‘heart-focused breathing’-techniek, een methode waarbij je je aandacht richt op het gebied rond je hart. ‘Stel je voor alsof je in- en uitademt door je hart- of borstgebied,’ coacht De Maar, ‘terwijl je iets langzamer en dieper ademt dan normaal.’ En inderdaad: naarmate de oefening vordert laat de HRV-meting een steeds rustiger en regelmatiger hartritme zien. Precies waar je als gestresste medewerker bij gebaat bent: zo kun je de fysieke reactie op emoties onder controle houden.
Makkelijk en overal toepasbaar
Inzicht en inspiratie zijn het gevolg van De Maars demonstratie. De aanwezige P&O’ers geven aan de oefening praktisch te vinden, die zelf te gaan toepassen, maar ook vooral goed te kunnen inzetten binnen hun respectievelijke organisaties. ‘De methode is overal en voor iedereen bruikbaar,’ licht Jorieke Casteleijn toe, adviseur gezond ondernemen bij Zilveren Kruis. ‘Dat maakt de ademhalingsoefening bij uitstek zo geschikt voor stressvermindering.’ Of je nu topsporter bent, leraar, P&O‑professional, of in een heel ander soort sector werkt, deze oefening kun je toepassen. En thuis… daar kan het ook al geen kwaad.
bron: http://gezondondernemen.zilverenkruis.nl/